Kırmızı et, memeli hayvanlar sınıfına dahil olan küçükbaş ya da büyükbaş hayvanların etinden elde edilen bir besin kaynağıdır. Kırmızı et yüksek kalitede esansiyel amino grup asit içeren protein, demir ve çinko yönünden zengindir. Gıdalardan alınan demirin sindirilmesine yardımcıdır. B grubu vitaminler için zengin bir kaynaktır. Dolayısıyla toplumda yaygın olarak görülen beslenme yetersizliklerini büyük ölçüde azaltabilmektedir. Günlük alınması gereken protein miktarı erişkin bir erkekte 55 gr., kadında ise 45 gr’dır. Bu miktar hastalık ve yüksek aktivite gibi durumlarda artabilmektedir. Bu yüzden Kurban Bayramı’nda et tüketimine dikkat edilmesi gerekiyor. Gelişme çağındakilerin hayvansal proteinlere ihtiyacı fazladır. Belirtilen miktardaki protein yüksek kaliteli ve sindirilebilir olmalıdır. Hayvansal proteinlerin% 75’inden, bitkisel proteinlerin% 50’sinden faydalanılabilir. Bu kapsamda hayvansal gıdaların içerdiği protein bitkisel gıdalara kıyasla çok daha kalitelidir. Kırmızı et en değerli hayvansal protein kaynağıdır. Et kan yapar ve kansızlığı önler. Bedeni canlı ve güçlü kılar. Zihinsel gelişmeyi sağlar. Şişmanlığı önler. İşte kırmızı etin faydaları ve zararları…
KIRMIZI ETİN FAYDALARI NELERDİR?
- Kırmızı et vücudun protein ihtiyacının büyük bölümünü karşılar. Vücudun kas yapısını güçlendirir.
- İçerisindeki mineraller sayesinde kırmızı et kansızlığa çaredir. Çünkü kırmızı ette demir vardır.
- Kırmızı et insanlarda zekâ gelişimini arttırdığı kanıtlanmıştır. Daha zeki oldukları belirtilmiştir.
- Kırmızı et hastalıklara karşı savaş açmıştır. Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Anne adayları kırmızı eti bebeklerinin sağlıkları açısından mutlaka tüketmeleri gerekir. (sağlıklı koşullarda ve çiğ kalmaması koşuluyla)
- Kreatin yalnızca et gibi hayvansal gıdalarda oldukça fazladır. Bu sebepten dolayı beyin sağlığı için çok faydalıdır.
- Kırmızı et içerisinde bulunduğu vitaminler sayesinde vücudun temel taşı olan kemiklere çok faydası vardır.
- Kırmızı et B6 ve B12 vitaminleri bulundurur. Bu vitaminlerde hafızanın iyi beslenmesi için gerekli vitaminlerdir. Kırmızı eti düzenli tüketirsek güçlü bir hafıza ya sahip oluruz.
- Kilo problemi yaşayan bireylerin diyet listelerinin baş tacıdır.
- Kırmızı et insan bünyesine enerji verir. Kırmızı et selenyum açısından da güçlü bir besin olduğu için kolon kanserinden de korur.
Protein Kaynağı: Et kaynaklı protein, kas yapılanması ve doku yenilenmesi gibi metabolik süreçlerin desteklenmesi açısından ihtiyaç duyulan tüm amino asitleri içermektedir. Kas kütlesi için gerekli olan et, kaslara hareket kabiliyeti sağlamaktadır. Ayrıca et, hastalıkların önlenmesine yardımcı olan enzimlerin ve hormonların üretilmesine yardımcı olmaktadır. İlginçtir ki protein, kilo vermeyle de dolaylı yoldan ilişkilidir. Çünkü, et tüketildikten sonra, saatler boyunca tokluk hissi yaşanmasına neden olmakta ve bu sayede yemek yeme isteğini azaltmaktadır. Yaklaşık 85 gram et, bir yetişkinin günlük ihtiyacı olan ortalama protein ihtiyacının yaklaşık olarak yarısını karşılamaktadır.
Enerji Seviyesini Yükseltir: Kırmızı etin faydaları arasında ilk sırayı harika bir demir kaynağı olması alır. Demir, kırmızı kan hücrelerinde bulunan oksijen taşıyıcı bir protein olan hemoglobinin üretilmesi için gerekli bir maddedir. Vücutta yeterli demir olmazsa bu süreç yavaşlamaktadır. Bu kişinin enerji seviyesini dengede tutabilmesi için demirin hayati bir önem taşıdığını göstermektedir. Demir eksikliği yaşayanlarda enerji düşüşü, nefes darlığı ve baş ağrısı bulunması oldukça muhtemeldir.
Demir Kaynağı: Vücuda günlük olarak alınması tavsiye edilen demir miktarı kadınlar için 18 miligram şeklindeyken erkekler için daha az, 8 miligramdır. Yağsız et ise iyi bir demir kaynağı olmasının yanı sıra, vücut tarafından bitkisel kaynaklı proteinlere göre çok daha kolay şekilde absorbe edilmektedir. Haftada 1 veya 2 defa kırmızı et tüketilmesi, vücudun ihtiyacı olan demirin alınmasında etkilidir. Böylece, vücudun tüm doku ve organlarına oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri için gerekli olan demir ihtiyacı sağlanmış olmaktadır.
Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Sağlıklı bir bağışıklık sistemi, sağlıklı bir yaşam tarzı için, özellikle soğuk havalarda ve grip sezonlarında hayati bir önem taşımaktadır. Bağışıklık sisteminin mümkün olduğunca iyi çalıştığından emin olmanın bir yolu da yeterince çinko aldığınızdan emin olmaktır. Kırmızı etin faydalarını görebilmek için ortalama 100 gram kadar kırmızı et tüketmek, günlük almanız gereken çinko miktarının %34’ünü karşılamaktadır. Bunun yanında, tahıllar gibi diğer besinlerden de çinko ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.
B Vitamini Açısından Son Derece Zengindir: Bilhassa kırmızı et, doğal bir B vitamini kaynağı olmasından dolayı, vücut sağlığı açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Özellikle de, yağından ayrılmış haldeki et, sinir sistemi sağlığı için gerekli olan B-12 vitamini ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi için gerekli olan B-6 vitamini bakımından zengindir. B-12 vitamini, hafıza ve zihnin canlı tutulması bakımından da önemlidir. Ayrıca özellikle de koyun eti, bir diğer B vitamini türü olan niasin yani B-3 vitamini bakımından da zengindir ve bu vitamin sindirim sistemine yardımcı olmasıyla bilinmektedir. Et içerisinde bir miktar bulunan riboflavin yani B-2 vitamini ise, cilt ve göz sağlığı açısından faydalıdır.
Çinko Kaynağı: Yağsız et, iyi bir çinko kaynağıdır ve çinko minerali ise, kas kütlesinin yapılanmasına yardımcı olmakta, bağışıklık sistemini güçlendirmekte ve beyin sağlığını desteklemektedir. Ortalama bir insanın günlük ihtiyacı olan çinko miktarı 15 miligramdır. 85 gram yağsız kırmızı et ise 5,5 miligram çinko içermektedir.
KIRMIZI ETİN ZARARLARI NELER?
Kişinin sağlık koşullarına göre etin faydaları ve zararları değişiklik göstermektedir. Etin faydalarından maksimum derecede yararlanmak hazırlanış şekline de bağlıdır. Bunları göz önünde bulundurarak etin olası zararlarını şu şekilde sıralamak mümkün:
- Aşırı miktarda kırmızı et tüketimi kolesterolün yükselmesine neden olabilir. Zaten kolesterol sorunu olan kişiler doktorlarına danışmalıdırlar.
- Aşırı tüketmeye bağlı olarak kırmızı et tansiyona neden olabilir.
- Fazla miktarda kırmızı et tüketimi kilo almaya neden olabilmektedir.
- Aşırı kırmızı et tüketimi aynı şekilde kalp damar hastalıklarına neden olabilir.
- Normalden fazla miktarda et tüketimi mide, bağırsak ve karaciğerlerde sağlık sorunlarının oluşmasına neden olabilir.
Kanser Çeşitlerine Yakalanma Riskini Artırabilir: Kırmızı et uzun süredir kanserin oluşmasına muhtemel bir katkı sağlayıcı olarak görülmüştür. Özellikle, kırmızı et ile kalın bağırsak kanseri arasında bir bağlantı bulunmaktadır. Araştırmalar göstermiştir ki, kırmızı ve işlenmiş et tüketimi kişinin kalın bağırsak kanserine yakalanma riskini %20 – %30′ a kadar artırmaktadır. İlginçtir ki, kalın bağırsak kanseri vakalarının yarıdan fazlası, kırmızı et tüketiminin çok olduğu gelişmiş ülkelerde görülmüştür ki kırmızı etin zararları arasında en tehlikeli olanlardan biridir. Buna ek olarak, kırmızı et ayrıca pankreas, göğüs ve prostat kanseriyle de bağlantılıdır. Bu size et tüketiminizi sınırlandırmanız anlamında yeterli nedenleri verecektir.
KIRMIZI ETİN BESİN DEĞERLERİ
Yağlı ve pişmiş 100 gram az yağlı koyun eti için besin değerleri şu şekildedir;
- Enerjisi: 180 kcal’dir.
- Protein: 26,98 gram
- Yağ: 7,94 gram
- Kolesterol: 87 miligram
- Potasyum: 222 miligram
- Sodyum: 62 miligram
- Kalsiyum: 21 miligram
- Demir: 2,32 miligram
100 gram yağlı ve pişmiş dana etinin besin değerleri ise şu şekildedir;
- Enerji: 151 kcal
- Protein: 28,88 gram
- Yağ: 3,8 gram
- Kolesterol: 73 miligram
- Potasyum: 242 miligram
- Sodyum: 43 miligram
- Kalsiyum: 7 miligram
- Demir: 3,06 miligram
- A vitamini: 24 miligram
